“Φόρα ζώνη… όχι νάρθηκα”

Γράφει ο ΚΕΡΜΕΛΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ

ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ

Από ένα οποιοδήποτε αφιέρωμα στις «μάστιγες» της χώρας μας και όχι μόνο, φυσικά και δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα τροχαία ατυχήματα. Ο Έλληνας οδηγός κατά μέσο όρο φαντάζει στη συλλογική νοημοσύνη σαν ένα πρόσωπο ανυπόμονο, νευρικό, με ελάχιστη κατανόηση για τους υπόλοιπους οδηγούς ή πεζούς και ακόμα λιγότερο σεβασμό και υπακοή στον Κ.Ο.Κ. και σε όργανα διασφάλισης της τάξης.

Ως φυσικοθεραπευτής που κατά κόρον απασχολείται σε κατ’ οίκον συνεδρίες σε δύο νομούς, έχω καθημερινά την … τύχη να «καταπίνω» εκτός από χιλιόμετρα, και απαράδεκτες οδηγικές συμπεριφορές, που ωστόσο με έχουν κάνει προσεκτικότερο στον δρόμο και μου έχουν δώσει την ανάλογη εμπειρία να γράψω για το εν λόγω ζήτημα.

Παρόλο που η συντριπτική πλειοψηφία πιστεύει το αντίθετο, πρόσφατες έρευνες δείχνουν πως η Ελλάδα ΔΕΝ βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των τροχαίων στην Ευρώπη, απεναντίας μάλιστα αποτελεί παράδειγμα για άλλες χώρες καθώς έχει παρουσιάσει θεαματική βελτίωση τα τελευταία χρόνια. Αυτό ωστόσο δεν θα πρέπει να εφησυχάζει, παρά μάλλον να δίνει κίνητρο σε όλους εμάς να γινόμαστε καλύτεροι και πιο υπεύθυνοι οδηγοί. Και αυτό διότι δυστυχώς τα τροχαία σε ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό «οδηγούν» τους εμπλεκόμενους να διαβούν την πόρτα του χειρουργείου, από ένα μικρό κάταγμα έως μία κρανιοεγκεφαλική κάκωση με ολέθριες συνέπειες στη λειτουργικότητα του ατόμου.

Αυτό δυστυχώς ως κοινωνία το αγνοούμε, διότι επικεντρωνόμαστε μόνο στο αν το τροχαίο ήταν θανατηφόρο. Μπορεί το τροχαίο να μην προκάλεσε τον θάνατο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις προκαλεί βλάβες ικανές να καθηλώσουν το άτομο σε αναπηρικό αμαξίδιο για τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του, και μάλιστα όχι με την εγκεφαλική ικανότητα που διέθετε προ του ατυχήματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί όντως να θεωρηθεί τυχερός ο επιζών, αλλά δεν πρέπει να λησμονείται το τίμημα που πληρώνει γι’ αυτό.

Σε όλες τις περιπτώσεις ατόμων που χρειάζονται χειρουργείο, χρειάζεται παράλληλα και η φυσικοθεραπεία, και μάλιστα όχι μόνο μετά από αυτό, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, αλλά και πριν. Η προεγχειρητική, όπως ονομάζεται, φυσικοθεραπεία είναι άκρως απαραίτητη στον κάθε ασθενή που πρόκειται να χειρουργηθεί ώστε να έχει τις λιγότερες δυνατές επιπλοκές μετά το χειρουργείο. Έχει αποδειχτεί ερευνητικά ότι αν ο ασθενής πραγματοποιήσει προεγχειρητικές συνεδρίες μειώνεται δραστικά ο χρόνος αποκατάστασης, έχει λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο και είναι πιο ενεργός στη μετέπειτα αποκατάσταση.

Αυτό δυστυχώς αγνοείται από μεγάλο μέρος των ασθενών με αποτέλεσμα να μπαίνουν περισσότερα εμπόδια στην προσπάθεια αποκατάστασης μετεγχειρητικά και να οδηγούν σε καθυστέρηση αυτής. Στην προεγχειρητική φυσικοθεραπεία αυτό που προσπαθούμε να επιτύχουμε είναι η καλύτερη δυνατή εκπαίδευση του ασθενούς δομικά και λειτουργικά μέσω εξατομικευμένων θεραπειών, έχοντας ως στόχο όχι μόνο την ελαχιστοποίηση των επιπλοκών του χειρουργείου και της ακόλουθης ακινητοποίησης στο νοσοκομειακό κρεβάτι, αλλά και την άμεση προσαρμογή του ασθενούς στα νέα δεδομένα όπως για παράδειγμα τη χρήση βοηθητικής βακτηρίας κατά την βάδιση.

Η μετεγχειρητική φυσικοθεραπεία, από την άλλη, είναι αυτή που λαμβάνει την περισσότερη αναγνώριση. Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια προσπάθεια μεγάλου μέρους της ιατρικής κοινότητας να προωθηθεί η φυσικοθεραπεία σαν αναγκαίο μέσο αποκατάστασης από κάθε είδους πάθηση, όπως νευρολογική, μυοσκελετική, κυκλοφορική, αναπνευστική κ.ά. Αυτό βρίσκει εφαρμογή και στα τροχαία ατυχήματα, με τη φυσικοθεραπεία να παίζει πρωτεύοντα ρόλο στην ομαλή αποκατάσταση και έγκαιρη επανένταξη του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Ένα τροχαίο ατύχημα λοιπόν θα οδηγήσει πιθανότατα σε έναν τραυματισμό, είτε ελαφρύ όπως ένα κάταγμα που μας κρατάει εκτός δραστηριοτήτων 1-9 μήνες αναλόγως της βαρύτητάς του, είτε βαρύ όπως μία κρανιοεγκεφαλική κάκωση που μας αλλάζει τελείως τη λειτουργικότητά μας εφ’ όρου ζωής. Ο φυσικοθεραπευτής είναι αυτός που στην πρώτη περίπτωση θα φροντίσει να επανέλθουμε το ταχύτερο δυνατό και στη δεύτερη θα αγωνίζεται τακτικά, και πιθανόν μακροχρόνια, με τον ασθενή, ώστε ο δεύτερος να καταφέρει να γίνει όσο το δυνατόν πιο αυτόνομος του επιτρέπεται.

Όλα αυτά εννοείται πως επιτυγχάνονται σε συνεργασία με τους ιατρούς που παρακολουθούν τον ασθενή. Η θεραπεία λοιπόν σε ένα τέτοιο ατυχές γεγονός θα προσφερθεί από ομάδα ειδικών με τη μεγαλύτερη δυνατή προσοχή και φροντίδα, αλλά επειδή «κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν» φροντίζουμε να είμαστε υπεύθυνοι και προσεκτικοί οδηγοί.

ΚΕΡΜΕΛΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ