Καταπολέμηση του σακχάρου σε ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα με συμπληρώματα διατροφής και φυτικά βότανα “λίγο από όλα”.

Γράφει ο Δημήτρης Μπόγδανος

MBA, MD, PhD (London) είναι Καθηγητής Παθολογίας και Αυτοάνοσων Νοσημάτων, Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Κανέλα, χρώμιο, θειαμίνη, άλφα λιποϊκό οξύ, momordica, gymnema, banaba, ρεσβερατρόλη, κουρκουμάς, μαστιχέλαιο, μαγνήσιο,φλύδα μπανάνας, πικρό πεπόνι, γλυκόριζα, πιπέρι καγιέν, διάφορα σπόρια,  και τουλάχιστον 25 ακόμη ουσίες χρησιμοποιούνται  ποικιλοτρόπως ως συμπληρώματα διατροφής και φυτικά βότανα σε εκχυλίσματα, έλαια ή άλλες μορφές για τον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου αίματος. Είναι εξαιρετικά διαδεδομένα.

Λέω πολλές φορές στους συναδέλφους άλλων ειδικοτήτων (συναφών ή μη) ότι θα εκπλαγούν από το ποσοστό εκείνων των ασθενών που χρησιμοποιούν πλήθος συμπληρωμάτων για τον έλεγχο του σακχάρου, της αρτηριακής πίεσης, του πόνου, της αυπνίας κλπ. Φτάνει να ρωτήσουν προσεκτικά και επίμονα τους ασθενείς τους.

Αναφέρομαι στα αντι-διαβητικά φυτικά συμπληρώματα και φυτικά βότανα

γιατί λόγω της ευκολίας στην πρόσβασή τους από τη μία και του σχετικά λογικού κόστους και της τεράστιας αύξησης των ατόμων με μεταβολικό σύνδρομο και διαβήτη τύπου 2/υπεργλυκαιμίας από την άλλη έχουν γίνει εξαιρετικά δεδομένα, ειδικά στον Δυτικό κόσμο και πρόσφατα και στην Ελλάδα. Μελέτες σε ποντίκια έχουν δείξει εξαιρετικά αποτελέσματα.

Εννοείται ότι πολλοί ασθενείς με αυτοάνοσα ρευματικά και άλλα νοσήματα με δευτερογενή διαβήτη (κυρίως λόγω της χρόνιας κορτιζονοθεραπείας) σκέφτονται σοβαρά και χρησιμοποιούν συχνά (και πολλές φορές χωρίς την συγκατάθεση του ιατρού τους) τέτοια συμπληρώματα.

Θα μπορούσα πολύ εύκολα να σας πω ότι τέτοιου είδους συμπληρώματα είναι εξαιρετικά επικίνδυνα και να τα αφορίσω χωρίς δισταγμό. Με αυτό τον τρόπο ωστόσο ΔΕΝ ΑΓΓΙΖΟΥΜΕ το πρόβλημα. Το ομολογώ συχνά πυκνά αυτό και στους φοιτητές-ιες του Μεταπτυχιακού της “Διατροφής στην υγεία και στη Νόσ” του Παν. Θεσσαλίας. Πριν αναφερθώ στην δυνητική τους βλαπτική επίδραση, ωστόσο, θα ήθελα να ομολογήσω ότι πολλά από αυτά χρησιμοποιούνται για χρόνια με επάρκεια, για την αντιμετώπιση της υπεργλυκαιμίας στην ινδική και κινέζικη (εν γένει ανατολίτικη) ιατρική και αυτό ΔΕΝ μπορούμε να το αγνοήσουμε.

Να θυμήσω εδώ σε αυτούς που δεν το γνωρίζουν ότι το ποσοστό των κινέζων που χρησιμοποιούν βότανα και φυτικές ουσίες σε συνδυασμό για την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων είναι τεράστιο και στις περισσότερες περιπτώσεις τα φάρμακα αυτά σε εκχυλίσματα, σκόνες, έλαια κα παρασκευάζονται από τους κινέζους φαρμακοποιούς της γειτονιάς.

Πολλά λοιπόν από αυτά έχουν φανεί να είναι δραστικά και χωρίς παρενέργειες.

Γιατί τώρα ενέχουν υψηλό δείκτη ανησυχίας ειδικά σε ασθενείς με χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα και χρήζουν προσοχής; Πρώτον, γιατί η πολυφαρμακία που χρακτηρίζει τους ασθενείς σε συνδυασμό με τη χρήση τέτοιων συμπληρωμάτων (που πολλές φορές δίνονται εν είδος καψουλας ή ταμπλέτας που περιέχει κοκτειλ από πολλά τέτοια συμπληρώματα) αλληλεπιδρά με άλλα αντι-ρευματικά, ανοσοτροποποιητικά και άλλα φάρμακα και μπορεί να οδηγήσει σε τοξική (πολλλές φορές δυνητικά θανατηφόρα) δράση ή να έχει σοβαρή ηπατοτοξική, νεφροτοξική και μυελοτοξική επίδραση με ανέλπιστα βλαπτικά αποτελέσματα. Μπορώ να σας μεταφέρω την εμπειρία μου με δεκάδες περιστατικά από την εποχή μου μου ήμουν στο Λονδίνο μέχρι και σήμερα.

Χρειάζεται προσοχή.

1) Οι ιατροί πρέπει επειγόντως να ασχοληθούν σοβαρά με το θέμα της διατροφής, των συμπληρωμάτων και της δυνητικής αλληλεπίδρασής τους για να μπορούν να ενημερώσουν ανάλογα τον ασθενή τους.

2) Οι διαιτολόγοι και οι φαρμακοποιοί θα πρέπει να είναι προσεκτικοί στην χορήγησή τους, ειδικά σε ασθενείς που λαμβάνουν πληθώρα φαρμάκων για διάφορες ενδείξεις.

3) Οι ασθενείς να τα λαμβάνουν μονό όταν είναι απολύτως αναγκαία, γνωρίζοντας τις πιθανές αλληλεπιδράσεις του με άλλα φάρμακα.

Όλοι μας πρέπει να ασχοληθούμε σοβάρα με το θέμα, χωρίς αφορισμούς και αποκλεισμούς για το καλύτερο δυνατό του αρρώστου.

(Με αφορμή προετοιμασία για μια ομιλία σε Διεθνές Συμπόσιο Φαρμακευτικής με αντικείμενο τα συμπληρώματα διατροφής και τα βότανα στα αυτοάνοσα νοσήματα)