Κων. Τεπετές: Οι επιπτώσεις της πανδημίας του Covid-19 στους καρκινοπαθείς

Από τον Κων. Τεπετέ*

Είναι ευνόητο ότι οι καρκινοπαθείς αποτελούν ιδιαίτερα ευπαθή πληθυσμό, αυξημένου κινδύνου για σοβαρή λοίμωξη Covid-19 και η υποκείμενη νόσος, αλλά και οι διάφορες αντινεοπλασματικές θεραπείες, αποτελούν ιδιαίτερα επιβαρυντικούς παράγοντες για δυσμενή εξέλιξη και πρόγνωση της συστηματικής ιογενούς λοίμωξης.
Η δραματική επιβάρυνση του Δημόσιου Συστήματος Υγείας από την πανδημία, έχει δημιουργήσει όμως και πολύ σοβαρά προβλήματα στην αντιμετώπιση των ογκολογικών νοσημάτων.

1. Οι ασθενείς υπό τον φόβο της μετάδοσης του Covid-19 καθυστερούν τον διαγνωστικό έλεγχο για την τεκμηρίωση του καρκίνου και έτσι καθυστερεί η έναρξη της ενδεικνυόμενης θεραπείας τους ή προσέρχονται αργότερα επειγόντως με τον καρκίνο σε προχωρημένο στάδιο.

2. Η μετακίνηση νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού στις μονάδες Covid-19 αποστελεχώνει κλινικές που νοσηλεύουν ογκολογικά περιστατικά, κυρίως χειρουργικών ειδικοτήτων, με αποτέλεσμα τη συνεχή καταπόνηση του υπολοίπου προσωπικού, γεγονός που δεν ευνοεί τη legie artis φροντίδα των ασθενών

3. Προβληματική επίσης είναι η κατάσταση στα χειρουργεία όλης της χώρας, όπου λόγω των μετακινήσεων η οριακή συχνά στελέχωση είναι πλέον περαιτέρω μειωμένη για τη διεκπεραίωση των ογκολογικών περιστατικών. Γίνεται έτσι ιδιαίτερα δυσχερές το έργο του συντονισμού των διαφόρων θεραπειών που πρέπει να ακολουθήσει ο ασθενής, δηλαδή πότε και πώς θα υποβληθεί στη χειρουργική επέμβαση, στη χημειοθεραπεία, στην ακτινοθεραπεία κ.λπ.

4. Στην τρέχουσα συγκυρία, πρακτικά δεν υπάρχουν συνήθως διαθέσιμες κλίνες ΜΕΘ για τη μετεγχειρητική υποστήριξη μεγάλων ογκολογικών χειρουργικών επεμβάσεων, γεγονός που ενίοτε διαφοροποιεί θεραπευτικές στρατηγικές.

Σε όλο τον πλανήτη όλα τα συστήματα υγείας δοκιμάζονται δραματικά από την πανδημία, ιδιαίτερα εκεί όπου τα εμβολιαστικά προγράμματα υστερούν. Θα πρέπει να γίνει ευρέως κατανοητό ότι ο μη εμβολιασμένος δεν θέτει σε κίνδυνο μόνο την ατομική του υγεία, αλλά θέτει σε κίνδυνο και την υγεία των ευπαθών ομάδων, όπως είναι και οι καρκινοπαθείς. Επιπλέον, η «κατάληψη» των νοσοκομείων από ασθενείς Covid-19 δημιουργεί συνθήκες υγειονομικού εμφυλίου όταν αποστερούνται οι καρκινοπαθείς κ.λπ. τη βέλτιστη φροντίδα τους.

Στις οργανωμένες κοινωνίες, ειδικά σε περιόδους κρίσεων, οι ατομικές ελευθερίες έχουν όρια και σταματούν στην ελευθερία και δυνατότητα επιβίωσης του διπλανού μας. Με απλά λόγια, δεν έχεις το δικαίωμα να περνάς με κόκκινο, γιατί εκτός από εσένα θα σκοτωθεί και κάποιος αθώος που τηρούσε τους νόμους. Όπως γράφει και ο Ernest Hemingway στον πρόλογο του μυθιστορήματος του ‘’Για ποιον χτυπά η καμπάνα’’ δανειζόμενος τους στίχους του John Donne, ‘’κανένας άνθρωπος δεν είναι νησί ακέραιος μοναχός του, κάθε άνθρωπος είναι ένα κομμάτι ηπείρου, ένα μέρος στεριάς… και έτσι ποτέ σου μη στέλνεις να ρωτήσεις για ποιον χτυπά η καμπάνα, χτυπάει για σένα’’.

Υπάρχει όμως και μια σημαντική οικονομική συνιστώσα όσον αφορά τα εμβολιαστικά προγράμματα. Μια εμβολιαστική δόση κοστίζει 1,78 έως 10,00 ευρώ (ανάλογα την εταιρεία) και επομένως κάθε πολίτης μπορεί να έχει πολύ αποτελεσματική πρόληψη το πολύ με 30 ευρώ κόστος για το Δημόσιο.
Έρευνα που έγινε στη ΜΕΘ του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Κρήτης την τετραετία 2014-2017 έδειξε ότι το μέσο κόστος νοσηλείας ήταν 464.84 ευρώ ανά ημέρα.

Είναι λοιπόν πασιφανές ότι το κόστος της πολυήμερης νοσηλείας των ασθενών με Covid-19 στις ΜΕΘ φθάνει σε δυσθεώρητα ύψη, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και την πολλαπλή υποστήριξη οργάνων, τη χορήγηση νέων ακριβών σκευασμάτων κ.λπ.
Αν προσθέσουμε και τα κόστη      της πολύμηνης αποκατάστασης και απουσίας από την παραγωγική διαδικασία, είναι πραγματικά εξωφρενικά για τη δοκιμαζόμενη εθνική οικονομία μας σε σύγκριση με τα 30 ευρώ του πλήρους εμβολιασμού. Επιπρόσθετα παρ’ όλες τις προσπάθειες στις ΜΕΘ Covid-19, οι μισοί περίπου ασθενείς θα καταλήξουν και έτσι τα κόστη θα αποβούν απρόσφορα.
Τα χρήματα αυτά λείπουν ή θα λείψουν από άλλους τομείς παροχών υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας και οι καρκινοπαθείς φοβάμαι ότι θα πληγούν ιδιαίτερα, λαμβάνοντας υπόψη και τις δικές τους κοστοβόρες θεραπείες. Αυτοί δυστυχώς όμως δεν έχουν ακόμη την επιλογή ενός εμβολίου για να προλάβουν τον καρκίνο τους.

* Ο Κων. Τεπετές είναι καθηγητής Γενικής Χειρουργικής Ιατρικού Τμήματος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, πρόεδρος του Ογκολογικού Συμβουλίου του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας