
Το παιδί με κοντό ανάστημα
✔️ Θεωρούμε ότι ένα παιδί έχει κοντό ανάστημα όταν ο βαθμός τυπικής απόκλισης του ύψους του βρίσκεται κάτω από την 3η εκατοστιαία θέση. Το κοντό ανάστημα μπορεί να είναι παραλλαγή του φυσιολογικού ή να είναι αποτέλεσμα νόσου.
✔️ Τα πιο συχνά αίτια κοντού αναστήματος μετά τα 2 πρώτα χρόνια ζωής είναι το οικογενές κοντό ανάστημα και η ιδιοσυστασιακή καθυστέρηση της αύξησης, τα οποία αποτελούν φυσιολογικές, μη παθολογικές παραλλαγές της αύξησης.
? Το κοντό ανάστημα είναι παθολογικό όταν οφείλεται σε υποθρεψία , χρόνια συστηματική νόσο, ενδοκρινοπάθειες , SGA νεογνό, σκελετικές δυσπλασίες και γενετικά σύνδρομα.
? Πολλαπλοί παράγοντες διαμορφώνουν το ανάστημα ενός παιδιού, όπως το γενετικό του δυναμικό ?, η διατροφή ?, οι ορμόνες ? -αυξητική ορμόνη (GH), σωματομεδίνες(IGFs) , θυρορμόνες ,οιστρογόνα, ανδρογόνα, βιταμίνη D και το κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον.
Όταν εξετάζουμε ένα παιδί με την υποψία κοντού αναστήματος πρέπει να είμαστε σε θέση να απαντήσουμε σε τρεις ερωτήσεις:
1 ? Είναι το παιδί κοντό;
2.? Eίναι ο ρυθμός αύξησης διαταραγμένος;
Απαιτούνται επαναλαμβανόμενες μετρήσεις του ύψους για τον προσδιορισμό του ρυθμού αύξησης σε χρονική απόσταση τουλάχιστον 6 μηνών. Τα αποτελέσματα ανάγονται στο έτος (cm/έτος).
⚠️ Αποτυχία της αύξησης (growth failure) έχουμε όταν η καμπύλη του ύψους παρεκκλίνει προς τα κάτω κατά 2 μείζονες ΕΘ, π.χ. από την 25η ΕΘ να βρεθεί κάτω από τη 10η ΕΘ ή αν ψηλώνει με μη φυσιολογικό ρυθμό για την ηλικία του.
3.? Είναι η αύξηση του παιδιού εντός φυσιολογικών ορίων για το γενετικό του δυναμικό;
✅ Πρέπει να προσδιοριστεί το αναμενόμενο ύψος του παιδιού σύμφωνα με το ύψος των βιολογικών του γονιών (ύψος-στόχος) ? και να συγκριθεί με την καμπύλη αύξησής του.
? Σε παιδιά με κοντό ανάστημα πρέπει να γίνει έλεγχος της οστικής τους ηλικίας. Αν η οστική ηλικία δε συμβαδίζει με τη χρονολογική, τότε το προβλεπόμενο ύψος βασίζεται στη νοητή καμπύλη που αντιστοιχεί στην οστική ηλικία, και όχι στη χρονολογική.
?️♂️ Πότε το παιδί με κοντό ανάστημα χρειάζεται διερεύνηση;
☑️ Όταν το ανάστημα είναι πολύ χαμηλό (<-3SD)
☑️ Όταν το ανάστημα είναι χαμηλό (<-2SD) και η ταχύτητα ανάπτυξης είναι χαμηλή
☑️ Η εκατοστιαία θέση ύψους είναι σημαντικά χαμηλότερη από αυτή του προσδοκώμενου ύψους (γονέων)
☑️ Το ύψος είναι εντός φυσιολογικών ορίων αλλά με σημαντικά μειωμένη ταχύτητα ανάπτυξης (GV<-2SD)
☑️ Παθολογικές σωματικές αναλογίες