Παιδικά εγκαύματα

Τα εγκαύματα  αντιπροσωπεύουν το τρίτο πιο συχνό αίτιο θνησιμότητας στις ηλικίες μέχρι 5 ετών. Μόνο στις ΗΠΑ κάθε χρόνο 440,000 παιδιά χρειάζονται θεραπεία για κάθε είδους έγκαυμα. Απ’ αυτά 15% χρειάζονται εισαγωγή σε νοσοκομείο για εξειδικευμένη θεραπεία και 2% θα έχουν μακροπρόθεσμα κάποια αναπηρία. Για την Ελλάδα δεν υπάρχουν ακριβή επιδημιολογικά στοιχεία, αλλά υπολογίζουμε ότι η κατάσταση κυμαίνεται στα ίδια περίπου επίπεδα. Περίπου 90% των παιδικών εγκαυμάτων είναι αποτέλεσμα κάποιου οικιακού ατυχήματος, κατά μεγαλύτερο ποσοστό, ή παιδικής κακοποίησης.

Σε παιδιά ηλικίας κάτω των 3 ετών το πιο συχνό έγκαυμα προέρχεται από την χρήση καυτού νερού ή ζεστού ροφήματος. Σε μεγαλύτερα παιδιά είναι συχνότερα στατιστικά τα εγκαύματα από φωτιά.  Θερμάστρες σπιτιού, παιχνίδια με σπίρτα, τζάκια, κεριά χωρίς επιτήρηση και πυρκαγιές είναι τα συνηθέστερα αίτια και μπορούν να οδηγήσουν σε πολύ σοβαρά εγκαύματα.

Είναι σημαντική η  κατανόηση των μεγάλων διαφορών που υπάρχουν μεταξύ του παιδικού και του ενήλικα εγκαυματία. Συγκεκριμένα:

1)Τα παιδιά έχουν περίπου 3 φορές μεγαλύτερη επιφάνεια δέρματος σε σχέση με τον όγκο σώματος απ’ ότι οι ενήλικες.

2)Το παιδικό δέρμα, ιδιαίτερα στις πιο μικρές ηλικίες, είναι πολύ πιο λεπτό συγκριτικά με του ενήλικα.
Οι ουσιαστικές αυτές διαφορές έχουν σαν αποτέλεσμα τα παιδιά να είναι πολύ πιο ευάλωτα σε κάθε τύπο εγκαύματος (θερμικά, ηλεκτρικά και  χημικά εγκαύματα).

Το βάθος του εγκαύματος (επιφανειακό, μερικού πάχους ή ολικού πάχους) εξαρτάται από την αιτία, το χρόνο έκθεσης και τις πρώτες βοήθειες  που έλαβε ο ασθενής.

Η παροχή άμεσης σωστής αντιμετώπισης κατά τον χρόνο που ακολουθεί του ατυχήματος είναι εξαιρετικής σημασίας για την μετέπειτα εξέλιξη του εγκαύματος. Βασική πρώτη κίνηση (μέσα σε 10 δευτερόλεπτα) να βγάλουμε ότι ρούχα φοράει το παιδί στην περιοχή του εγκαύματος και να βάλουμε την περιοχή της κάκωσης κάτω από δροσερό νερό βρύσης για 5-10 λεπτά. Αν αυτό δεν είναι δυνατόν, (σε περιπτώσεις όπου η προσβεβλημένη περιοχή είναι μεγάλη, το έγκαυμα βρίσκεται στο πρόσωπο ή σε μεγάλη περιοχή σώματος) τότε τυλίγουμε το παιδί με δροσερές βρεγμένες πετσέτες.
Αυτού του είδους η άμεση αντιμετώπιση  μειώνει το τελικό βάθος του εγκαύματος και ανακουφίζει από τον πόνο.

α)Δεν βάζουμε αλοιφές ή βούτυρο ή οδοντόκρεμα πάνω στο έγκαυμα, όπως λανθασμένα και μη επιστημονικά αποδεδειγμένα ακούγεται ή γράφεται.

β)Δεν σπάμε τις φουσκάλες που πιθανόν δημιουργούνται.

Αφού παρασχεθούν οι σωστές πρώτες βοήθειες και  κρυώσουμε την περιοχή του εγκαύματος, επικοινωνούμε με το χειρουργό παίδων  ή πηγαίνουμε το παιδί στο  νοσοκομείο.

Όσον αφορά τον  τρόπο θεραπείας των εγκαυμάτων (ανοιχτά, με επιθέματα, χειρουργικά  ή συνδυασμός) εξαρτάται κυρίως από το βάθος του εγκαύματος και την περιοχή του σώματος που ευρίσκονται.

Αρχικά, είναι προτιμότερο να γίνεται μια άσηπτη περίδεση του τραύματος, και έπειτα, , με βάση την κλινική εκτίμηση του χειρουργού παίδων, να αφήνεται το τραύμα ανοιχτό και να περιποιείται με ψεκασμούς με  sol Betadine.
Η επιτυχημένη αντιμετώπιση τα πρώτα λεπτά μετά το ατύχημα μπορεί  να περιορίσει  το βάθος και την έκταση με κύριο και ουσιαστικό  αποτέλεσμα την ευκολότερη  θεραπεία, λιγότερη ταλαιπωρία για το παιδί και την οικογένεια και τελικά την καλύτερη ίαση.

Εξαιρετικής σημασίας είναι καταρχήν η κατανόηση του αναμφισβήτητου γεγονότος ότι το συντριπτικό ποσοστό των παιδικών εγκαυμάτων γίνεται μέσα στο σπίτι ή σε οικείο χώρο και κυρίως από δραστηριότητες καθημερινές και κατά βάση συνηθισμένες. Ως εκ τούτου η προσοχή όλων μας οφείλει να ευρίσκεται στην πρόληψη και των περιορισμό των πιθανοτήτων έκθεσης του παιδιού σε παράγοντες επικινδυνότητας. Μακριά από παιδιά σπίρτα και αναπτήρες, αναμμένα κεριά χωρίς επιτήρηση, ζεστό νερό και ροφήματα, απαραίτητα τα προστατευτικά για τζάκια, barbeque και οποιαδήποτε εστία φωτιάς.

Στατιστικά αποδεδειγμένη άλλωστε είναι κα η διαπίστωση ότι η επιμελής προνόηση και προσοχή μειώνει κατά πολύ την πιθανότητα ατυχήματος

ΠΑΠΑΚΡΙΒΟΥ ΕΛΕΝΗ