Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του Παθολόγου – Ογκολόγου από τη στιγμή της διάγνωσης καρκίνου και μετά
Η εγρήγορση, η κατάρτιση και οι υπόλοιπες ιδιότητες και αξίες μιας ειδικότητας που θεωρείται πολύτιμη στην ιατρική επιστήμη.
Aν και δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από την καθιέρωση της Παθολογικής Ογκολογίας ως ξεχωριστής ειδικότητας, έχει γίνει απόλυτα κατανοητός ο σημαντικός ρόλος του Παθολόγου-Ογκολόγου στη διαχείριση του ογκολογικού προβλήματος των ασθενών από τη στιγμή της διάγνωσης έως το τέλος του ταξιδιού τους.
Ο Παθολόγος-Ογκολόγος καλείται σε αυτό το μεγάλο ταξίδι του ασθενούς με καρκίνο να συντονίσει όλες τις προσπάθειες για την ακριβέστερη διάγνωση, την καλύτερη θεραπεία, την αντιμετώπιση των ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμάκων, τα διάφορα προβλήματα που προκύπτουν από την πρόοδο της ασθένειας και τέλος να διαχειριστεί με τον καλύτερο τρόπο την ανακουφιστική φροντίδα, η οποία είναι απαραίτητο κομμάτι της θεραπευτικής παρέμβασης αυτών των ασθενών.
Ο ίδιος οφείλει να είναι, κυριολεκτικά κάθε στιγμή, σε επιστημονική εγρήγορση, η οποία περιλαμβάνει αφενός μεν την απόκτηση των νεότερων γνώσεων για όλες τις μορφές καρκίνου, που αποτελούν το πεδίο της ενασχόλησής του, αλλά και σε μια διαρκή αντιμετώπιση του συνεχώς μεταβαλλόμενου πεδίου, όπως είναι η καθημερινότητα και η εξέλιξη της ασθένειας του ογκολογικού ασθενούς.
Δεν είναι δυνατόν να επιτελέσει σωστά το καθήκον του, εάν παραμελήσει κάποια από αυτές τις υποχρεώσεις του.
Για να το επιτύχει αυτό, χρειάζεται συνεχής παρακολούθηση της διεθνούς βιβλιογραφίας, των αντίστοιχων συνεδρίων και των πλέον πρόσφατων κατευθυντήριων οδηγιών, όπως αυτές διατυπώνονται από διεθνείς οργανισμούς κύρους.
Ο Ογκολόγος πρέπει να έχει πολλαπλές γνώσεις, οι οποίες άπτονται και των υπόλοιπων υποειδικοτήτων.
Πάνω από όλα, όμως, οφείλει να ξέρει καλά και στέρεα την εσωτερική παθολογία και να ενημερώνεται συνεχώς για τα καινούργια φάρμακα, τις καινούργιες θεραπευτικές τεχνικές ή τις καινούργιες θεραπευτικές παρεμβάσεις – τόσο για την επιτυχία τους όσο και μερικές φορές για την αποτυχία τους -, έτσι ώστε να μπορεί ανά πάσα στιγμή να προσφέρει την καλύτερη θεραπεία και να αποφεύγει εκείνη η οποία δεν αποδίδει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Ταυτόχρονα, όμως, είναι ένας κλινικός γιατρός ο οποίος δεν επιτρέπεται να μη βλέπει και να μην εξετάζει τακτικά τον ασθενή του, ενώ απαντά στα μικρά του ερωτήματα από το τηλέφωνο.
Ο γιατρός πρέπει να είναι συνεχώς πάνω από τον ασθενή του, συνεπικουρούμενος από τις πιο σύγχρονες απεικονιστικές, μικροβιολογικές, βιοχημικές και μοριακές εργαστηριακές εξετάσεις.
Η ιατρική όπου η ηπατική βλάβη υπολογίζονταν με τη δοκιμασία φαινολοφθαλεΐνης ή το μέγεθος του ήπατος εκπεφρασμένο σε δακτύλους έχει πλέον παρέλθει.
Ωστόσο, ο μεγάλος αριθμός όλων αυτών των εξεζητημένων, ακριβών και με υψηλό ποσοστό ειδικότητας και ευαισθησίας εξετάσεων προσθέτει άλλο ένα καθήκον, διότι ο Ογκολόγος πρέπει να διαχειρισθεί και να επιλέξει σωστά τις καταλληλότερες από αυτές τις εξετάσεις και φυσικά να τις ερμηνεύσει συνεπικουρούμενος και από τους εξειδικευμένους συναδέλφους του.
Ένα άλλο σοβαρό καθήκον που έχει, όχι λιγότερο σημαντικό από τα προηγούμενα, είναι η διαχείριση των κοινωνικών αγαθών που του εμπιστεύεται η πολιτεία για τη θεραπεία αυτών των ασθενών.
Η ορθή και μελετημένη χρήση των οικονομικών και άλλων ανθρώπινων πόρων είναι σημαντικός παράγοντας που δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής.
Ο Ογκολόγος είναι υπεύθυνος απέναντι στο κοινωνικό σύνολο για τα χρήματα που ξοδεύει και πού πρέπει να χρησιμοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για τη θεραπεία ή τον έλεγχο των ασθενών, γιατί, αλλιώς, θα ήταν προτιμότερο να χρησιμοποιηθούν σε άλλες καταστάσεις που ενδεχομένως χρειάζονται περισσότερο.
Τέλος, όταν ο ασθενής φθάνει στο τέλος του ταξιδιού, ο Ογκολόγος πρέπει να είναι εκεί με ενσυναίσθηση, με ευαισθησία, με ειλικρίνεια και με σταθερότητα να αποτελεί τη βακτηρία για τον ασθενή, ο οποίος κάνει τα τελευταία δύσκολα βήματα, χρησιμοποιώντας όλη την τέχνη και την επιστήμη του, ώστε να ανακουφίσει σημαντικά τον ασθενή του από τα προβλήματά του.
Τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό που πρέπει να τονισθεί, είναι η συμμετοχή του Ογκολόγου στα διάφορα στάδια της κλινικής και μεταφραστικής έρευνας, διότι με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται συνεχής ενημέρωση, συμμετοχή στην κοινή ερευνητική προσπάθεια, ευρύτατη ανταλλαγή απόψεων και πρώιμη εξοικείωση με τα φάρμακα ή τις μεθόδους που θα έλθουν στο εγγύς μέλλον.
Έτσι, περιληπτικά, θα ήθελα να αποδώσω το πολυσύνθετο έργο του Παθολόγου- Ογκολόγου και να επισημάνω τόσο τη σημαντικότητά του όσο και τις πολλαπλές διαστάσεις του.
Βασίλειος Μπαρμπούνης MD, PhD, Παθολόγος-Ογκολόγος, Διευθυντής Ε’ Ογκολογικής Κλινικής, ΙΑΣΩ Γενική Κλινική
