Της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος

Τώρα το καλοκαίρι καλό είναι να έχουμε υπ’ όψη μας κάποια απλά πράγματα για τα παγωτά που θα καταναλώσουμε.

Τα παγωτά του εμπορίου είναι τριών ειδών:

Το πρώτο είναι το φρέσκο, το οποίο μπορεί κάποιος να προμηθευτεί από καλά ζαχαροπλαστεία και το οποίο έχει παρασκευασθεί από φρέσκα συστατικά, όπως το γάλα, τα αυγά, η πάστα από φιστίκι, το φρέσκο κακάο, οι φράουλες κ.τ.λ.

Το δεύτερο είδος είναι τα τυποποιημένα παγωτά καλής ποιότητας, στα οποία το πρώτο συστατικό που αναγράφεται στην ετικέτα είναι το γάλα. Το πρώτο αναγραφόμενο συστατικό στο οποιοδήποτε τρόφιμο, σημαίνει ότι το τρόφιμο αυτό αποτελείται σε ποσοστό πάνω από το 50% από το συγκεκριμένο συστατικό. Άρα στα καλής ποιότητας παγωτά, λοιπόν, πρώτο συστατικό είναι το γάλα, μετά κάποιο άλλο φρέσκο συστατικό (λ.χ. κακάο, φρούτα) και μετά όλα τα άλλα. Όταν στις πρώτες θέσεις της διατροφικής επισήμανσης υπάρχουν “καλά” συστατικά, τόσο λιγότερα συντηρητικά και ζάχαρη περιέχει το παγωτό, άρα τόσο πιο υγιεινό είναι».

Υπάρχουν όμως και τα παγωτά ή τα επιδόρπια παγωτού ή τα παγωμένα γλυκίσματα τα οποία δεν έχουν ως πρώτο συστατικό το γάλα, αλλά σκόνη γάλακτος ή ακόμα και φοινικέλαιο ή άλλα υδρογονωμένα φυτικά έλαια που περιέχουν τρανς λιπαρά. Η σκόνη γάλακτος αποτελεί προϊόν επεξεργασίας που δεν διαθέτει τα θρεπτικά συστατικά, τις βιταμίνες και το ασβέστιο του φρέσκου γάλακτος. Συνεπώς τα παγωτά που περιέχουν σκόνη γάλακτος έχουν μειωμένη θρεπτική αξία. Πέρα από αυτό είναι άγνωστες οι επιτώσεις της σκόνης γάλακτος στην υγεία. Ενδέχεται η χοληστερίνη της σκόνης γάλακτος να παίρνει λόγω της επεξεργασίας μια ιδιαίτερα τοξική μορφή η οποία ονομάζεται οξυχοληστερόλη ή οξυχοληστερίνη.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΟΥΜΕ:

Τα παγωτά πρέπει να είναι καλά συντηρημένα. Πρακτικά αυτό σημαίνει σταθερή θερμοκρασία στούς -18 βαθμούς Κελσίου και ο καταψύκτης δεν έχει προβλήματα λειτουργίας.

Δεν αγοράζουμε τα τυποποιημένα παγωτά, όταν:

Δεν έχουν την απαιτούμενη σκληρότητα ή παρατηρούμε προβλήματα στη λειτουργία του καταψύκτη.
Το χαρτί της συσκευασίας είναι υγρό ή κολλημένο πάνω στο παγωτό ή σχισμένο ή η συσκευασία έχει σχήμα διαφορετικό από αυτό που φαίνεται στα διαφημιστικά της παρασκευάστριας εταιρίας.
Αυτά που είναι συσκευασμένα σε κύπελλα παρουσιάζουν υπερχύλιση στο καπάκι.
Είναι μαλακά, υδαρή, η υφή τους μοιάζει με αυτή του γιαουρτιού ή του βουτύρου ή με κόκκους άμμου.
Εμφανίζουν ίζημα ή θρυμματίζονται σε μικρά κομματάκια ή περιέχουν μικροκρυστάλλους ή έχουν σχήμα παραμορφωμένο. Αυτά τα χαρακτηριστικά δείχνουν ότι το παγωτό αποψύχθηκε και ξανακαταψύχθηκε.
Έχουν γεύση πικρή, ξινή ή αλμυρή.
Η οσμή τους δεν είναι ευχάριστη.
Το ειδικό κουτάλι σερβιρίσματος δεν βρίσκεται μέσα σε διαφανές δοχείο με νερό συνεχούς ροής (το στάσιμο νερό που δεν ανανεώνεται είναι ιδανικό περιβάλλον ανάπτυξης βακτηρίων)
Τα σκεύη, όπου φυλάσσεται το χύμα παγωτό, έχουν υπολείμματα παγωτού ή γάλακτος στα τοιχώματά τους

Το χρώμα στα παγωτά είναι συνήθως αποτέλεσμα χρωστικών ουσιών. Προσοχή, λοιπόν, στα έντονα χρώματα, γιατί οι χρωστικές ουσίες είναι χημικά.

Αν μεταφέρουμε τα παγωτά στο σπίτι, τα βάζουμε αμέσως στον καταψύκτη. Η μεταφορά σε μεγάλες αποστάσεις πρέπει να γίνεται σε ισοθερμικές συσκευασίες.

Προσοχή!!!
Τα παγωτά που έχουν λιώσει και ξαναπαγώσει δεν πρέπει να καταναλώνονται, γιατί είναι πιθανόν αλλοιωμένα.
Προσοχή στην παχυσαρκία, γιατί ένα κανονικό παγωτό δίνει περίπου 300 θερμίδες.
Τα παγωτά «light», που αναγράφουν ότι περιέχουν 0% λιπαρά και 0% ζάχαρη, δίνουν μέχρι και 200 θερμίδες, γιατί περιέχουν γλυκαντικές ουσίες. Αν έχουν επικάλυψη, οι θερμίδες αυξάνονται, γιατί περιέχουν και λιπαρά.

Παρόλο που το παγωτό έχει θρεπτική αξία, δεν πρέπει να καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες, καθώς είναι πλούσιο σε θερμίδες και μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους, γεγονός ιδιαίτερα επικίνδυνο για τα ήδη υπέρβαρα παιδιά.

Επίσης, οι γλυκαντικές ύλες που περιέχει το παγωτό μπορεί να συμβάλλουν και στην εμφάνιση τερηδόνας.

Τα παιδιά μπορούν να καταναλώνουν παγωτό 1-2 φορές την εβδομάδα, είτε σαν επιδόρπιο, είτε σαν μικρό γεύμα.

Αν θέλουμε το παιδί μας να εφοδιάζεται με πληθώρα θρεπτικών συστατικών, είναι προτιμότερο να παρασκευάζουμε σπιτικό παγωτό, επιλέγοντας τις καλύτερες πρώτες ύλες.

Αν η παρασκευή παγωτού δεν είναι εφικτή, καλό είναι να επιλέγουμε για τα παιδιά μας παγωτά χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και ζάχαρη και χωρίς έντονο χρώμα, γιατί το χρώμα στα παγωτά είναι συνήθως αποτέλεσμα χρωστικών ουσιών. Μια καλή επιλογή είναι οι γρανίτες ή τα σορμπέ, που δεν περιέχουν σχεδόν καθόλου λιπαρά και είναι φτωχά σε θερμίδες.

Τελευταία κυκλοφορούν παγωτά με μαύρο άνθρακα. Το μαύρο χρώμα του φυτικού άνθρακα, αυτής της φυσικής χρωστικής, είναι εμφανές και μετά τη διαδικασία της πέψης και είναι απόλυτα φυσιολογικό να παρατηρηθούν κενώσεις μαύρου χρώματος μετά την κατανάλωση τροφών με φυτικό ενεργό άνθρακα. Το χρώμα των κενώσεων που ακολουθεί την κατανάλωση φυτικού ενεργού άνθρακα είναι σκούρο έως και μαύρο, όπως όμοια συμβαίνει και με την κατανάλωση παντζαριών ή άλλων τροφίμων με χρώμα, τα οποία χρωματίζουν τις κενώσεις.

Υιοθετείστε μερικές από τις παρακάτω συμβουλές για να το απολαύσετε χωρίς ενοχές:

Μείνετε στη μία μερίδα παγωτού, η οποία αντιστοιχεί σε μισό φλιτζάνι.
Μειώστε την ποσότητα του παγωτού κατά λίγο και ανακατέψτε μερικά φρούτα. Τα φρούτα περιέχουν φυτικές ίνες που βοηθούν στην πιο αργή αύξηση του ζαχάρου.
Όταν θελήσετε να φάτε παγωτό, μειώστε την ποσότητα των υδατανθράκων στο προηγούμενο γεύμα. Θυμηθείτε βέβαια πως το παγωτό και τα υπόλοιπα γλυκά, περιέχουν «κενές θερμίδες», δηλαδή θερμίδες χωρίς σημνατικά θρεπτικά συστατικά όπως οι βιταμίνες. Συνεπώς δεν θα πρέπει να είναι προτεραιότητα ή καθημερινή συνήθεια.
Προτιμήστε παγωτά με απλές γεύσεις. Αποφύγετε παγωτά με κομμάτια σοκολάτας, μπισκότου ή σιρόπια. Επίσης το παγωτό γιαούρτι ή τα sorbet, δεν διαφέρουν σημαντικά από το κλασσικό παγωτό σε ότι αφορά την περιεκτικότητά τους σε υδατάνθρακες.

Συμπερασματικά, το παγωτό αποτελεί μία γευστική απόλαυση, με υψηλή διατροφική αξία εφόσον καταναλώνεται με σύνεση και πάνω από όλα με προσοχή, ειδικά από ευαίσθητες ηλικιακά ομάδες, όπως είναι τα παιδιά.

ΠΗΓΗ